Quiz R-3

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 1 การได้กลับไปรวมเป็นหนึ่งเดียวกับพระผู้เป็นเจ้าในทรรศนะของชาวฮินดู พระเจ้าคือพรหมันหรือปรมาตมัน ชาวฮินดูเชื่อว่าสรรพสิ่งทั้งหลายล้วนเกิดจากพรหมันและต้องกลับไปรวมกับพรหมันในขั้นสุดท้าย การกลับคืนสู่พรหมันนี้จะเรียกว่า การหลุดพ้นหรือโมกษะ หมายถึง หลุดจากการเวียนว่ายตายเกิดหรือสังสารวัฏ หลุดจากกรรมใดๆ ทั้งปวง

(ดูเหตุผลหักล้างตัวเลือกอื่นๆ ได้เพิ่มเติมผ่านเฉลยละเอียด หน้า Answer Key R-3)

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 1 เสียงจากผู้อื่น ซึ่งในทางพุทธศาสนาจะเรียกว่า ปรโตโฆสะ ถือเป็นองค์ประกอบเริ่มแรกในทางการศึกษาตามหลักพุทธศาสนา ปรโตโฆสะ คือ อิทธิพลจากภายนอก หรือนอกตัวบุคคล เช่น คำสั่งสอนจากบุคคลอื่น หรือตามสื่อต่างๆ ในหลักสูตรการศึกษา รวมความถึงวัฒนธรรมที่หล่อหลอมเราอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ในกรณีของบุตรเศรษฐีจะเห็นได้ชัดว่า เขามีองค์ประกอบการศึกษาตัวนี้สมบูรณ์ จากการที่บิดาหรือก็คือเศรษฐีคอยสอนสั่ง แต่ที่ท้ายสุดล้มเหลว ก็เพราะขาดองค์ประกอบที่สอง คือ โยนิโสมนสิการ หรือการรู้จักคิด คิดเป็น

(นักเรียนสามารถดูองค์ประกอบในการศึกษาตามหลักพุทธศาสนาได้เพิ่มเติมในส่วนเฉลยละเอียด Answer Key R-3)

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 3 การแสดงธัมมจักกัปวัตนสูตร ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ทั้งนี้เนื่องจากการแสดงธรรมนี้ถือเป็นธรรมแรกที่พระพุทธองค์ทรงแสดงและก่อให้เกิดภิกษุรูปแรกทันทีหลังจากแสดงจบ คือ อัญญาโกณฑัญญะ และภายหลังจากธรรมนี้พระพุทธเจ้าจะแผ่ขยายธรรมของพระพุทธองค์ซึ่งถือว่าเป็นความจริงของธรรมชาติต่อไป ยังผลให้เกิดพุทธสาวก สาวิกา ภิกษุ ภิกษุณี ตามมาอีกเป็นจำนวนมาก ซึ่งเมื่อเราเทียบกับคำว่า ลั่นกลองรบเพื่อแผ่ขยายราชอาณาจักรก็ชัดเจนว่าเป็นไปในลักษณะเดียวกัน ต่างกันตรงที่ว่า พระพุทธเจ้าแผ่ขยายอำนาจทางธรรม สอนให้ผู้คนเข้าใจในธรรมชาติที่แท้จริง ในขณะที่พระจักรพรรดิราช แผ่ขยายอำนาจทางโลก เน้นพิชิตอาณาจักรต่างๆ

(ยังมีประเด็นที่น่าสนใจเกี่ยวกับโจทย์ข้อนี้อีก ไปอ่านกันต่อได้ในเฉลยละเอียด Answer Key R-3)

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 3 โลกัตถจริยา เนื่องจากพระเจ้าพิมพิสารถือเป็นพระสหายสนิทของพระพุทธเจ้าตั้งแต่ครั้นพระพุทธเจ้ายังเป็นเจ้าชายสิทธัตถะ ไม่ใช่พระประยูรญาติ ดังนั้นจะตอบ ญาตัตถจริยา ไม่ได้ โดยโลกัตถจริยา หมายถึง การบำเพ็ญประโยชน์แก่ชาวโลกภายหลังการตรัสรู้และเสวยวิมุตติสุข ทั้งนี้พระเจ้าพิมพิสาร ถือเป็นกษัตริย์แห่งแคว้นมคธ ดังนั้นจึงถือเป็นบุคคลชาวโลก ก่อนที่พระพุทธเจ้าจะโปรดพระเจ้าพิมพิสาร ท่านได้โปรดชฎิล 3 พี่น้อง ซึ่งเป็นนักบวชที่มีผู้นับถือตั้งแต่กษัตริย์ (รวมพระเจ้าพิมพิสาร) ขุนนาง คหบดี ประชาชนทั่วไปก่อน เพื่อให้พระเจ้าพิมพิสารเห็นถึงสัจธรรมของพุทธศาสนาที่ต่างไปจากความเชื่อที่นับถือกันมา และการที่พระพุทธเจ้าเลือกโปรดพระเจ้าพิมพิสาร เหตุผลหนึ่งก็เพราะพระเจ้าพิมพิสารเป็นกษัตริย์การที่พระองค์หันมาเลื่อมใสศรัทธาและนับถือพุทธศาสนา ก็จะเป็นแบบอย่างสำคัญในการให้คนทั่วไปในแคว้นมคธสนใจและหันมานับถือพุทธศาสนาได้ง่ายขึ้น จุดเน้นนี้จึงถือเป็นมุมมองการโปรดต่อชาวโลก ไ่ม่ได้เกี่ยวอะไรกับพระประยูรญาติของพระองค์

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 3 5,000 บาท สำหรับใช้จ่ายในครอบครัว / 10,000 บาท ลงทุนทำการค้า / 5,000 บาท เก็บไว้ใช้จ่ายเมื่อยามจำเป็น โดยโภควิภาค หมายถึง หลักธรรมที่สอนให้เราแบ่งทรัพย์สินออกเป็น 4 ส่วน เพื่อชีวิตที่ไม่ขัดสนทั้งในปัจจุบันและในอนาคต 4 ส่วนในที่นี้คิดเป็น 25% ต่อส่วน 

1 ส่วน ใช้เลี้ยงดูตน และคนที่ควรบำรุง เช่น สามี ภรรยา ลูกหลาน บุพการี และไว้ทำประโยชน์ เช่น ทำบุญ ทำทานในชีวิตประจำวัน

2 ส่วน ใช้ลงทุนเพื่อประกอบการงาน หาวิธีทำให้ออกดอกออกผล เช่น ลงทุนในกิจการที่เราถนัด ลงทุนในกองทุนรวม

1 ส่วน กันไว้เพื่อเป็นเงินฉุกเฉินนในยามจำเป็น กรณีเกิดสิ่งที่ไม่คาดคิด เช่น เกิดอุบัติเหตุ มีเหตุให้ต้องออกจากงาน

ดังนั้น ในกรณีของนายแดง การจัดที่เหมาะสมที่สุดจึงตรงตามตัวเลือก 3 คือ 1 ส่วน (25%=5000) ใช้จ่ายในครอบครัว 2 ส่วน (50%=10000) ลงทุนทำการค้า และ 1 ส่วน (25%=5000) เก็บไว้ใช้ยามจำเป็น

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 1 สังยุตตนิกาย พระสุตตันตปิฎก โดยสังยุตตนิกายเป็นหมวดย่อยในพระสุตตันตปิฎก แปลว่า หมวดประมวล คือ ประมวลเรื่องประเภทเดียวกันไว้เป็นหมวดหมู่ เช่น เรื่องมรรค เรียกว่า มัคคสังยุต เรื่องอินทรีย์ เรียกว่า อินทรียสังยุต

(นักเรียนสามารถอ่านความหมายของหมวดพระสุตตันตปิฎกอื่นๆ ที่ปรากฎในตัวเลือกที่ไม่ใช่คำตอบได้ที่เฉลยละเอียด Answer Key R-3)

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์ข้อนี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 5 มนุษยโลก เทวโลก และยมโลกสามารถมองเห็นพระพุทธเจ้า และมองเห็นกันและกันได้ ความหมายของวันเปิดโลก คือ การที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในพรรษาที่ 7 ของพระองค์หลังจากที่เสด็จขึ้นไปแสดงพระธรรมเทศนาโปรดพระพุทธมารดา (ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 ของปีในปฏิทินจันทรคติ หรือวันสุดท้ายของการอยู่จำพรรษา-วันเทโวโรหณะ) ในโอกาสนั้นทรงสำแดง ฉัพพรรณรังสี เป็นเหตุให้โลก (ภูมิ) ทั้งหลายตั้งแต่พรหมภูมิ ไปจนถึงนรกภูมิ เปิดสว่างจนแลเห็นซึ่งกันและกันได้ ความหมายนี้จึงตรงชัดกับตัวเลือกที่ 5

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 2 พระเจ้าในฐานะที่ปรากฏทางจิตวิญญาณของมนุษย์คอยกระตุ้นให้มนุษย์ทำความดี คำว่า พระจิต สัมพันธ์กับหลักตรีเอกานุภาพของคริสต์ศาสนา ตามหลักนี้ พระจิต หมายถึงพลังอำนาจของพระเจ้าที่แสดงออกต่อมนุษย์เพื่อดลบันดาลให้มนุษย์กลับใจมาประพฤติปฏิบัติตามแนวทางของพระเจ้า (กระทำดี) หรือในอีกความหมายหนึ่ง คือ พระวิญญาณอันบริสุทธิ์ของพระเจ้าที่สถิตในมนุษย์ทุกคน

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 2 ไม่ผิด เพราะเป็นการรักษาไว้ซึ่งความยุติธรรม การรักษาความยุติธรรมที่ว่านี้คือการรักษาความยุติธรรมให้กับตนเอง ตามคำสอนของศาสนาที่ว่า “หากถูกรุกรานก็จงลุกขึ้นต่อสู้” เป็นไปตามหลักการช่วยเหลือผู้ถูกอธรรม (การกระทำที่ไม่ยุติธรรม) และปกป้องชีวิต ทรัพย์สิน และดินแดนของตน ซึ่งปรากฏอยู่ในคัมภีร์อัลกุรอาน

ตัวเลือกที่เป็นคำตอบของโจทย์นี้ตรงกับ ตัวเลือกที่ 4 การมีอยู่ของเทพเจ้าและเทวดา ในกรณีของศาสนาประเภทเทวนิยม เช่น ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ศาสนาคริสต์ และศาสนาอิสลาม นักเรียนคงเห็นความเชื่อนี้ได้ชัดเจนอยู่แล้ว (ของศาสนาอิสลาม ยังปรากฏจากหลักศรัทธาในเทวทูต ซึ่งเรียกกันว่า มลาอิกะห์ ด้วย) สำหรับพุทธศาสนาแม้จะไม่มีคำสอนเรื่องพระเจ้าโดยตรง แต่เรื่องของเทพและเทวดาต่างๆ พุทธศาสนามีความเชื่อนี้ เช่นแนวคิดพระโพธิสัตว์ (เห็นชัดในนิกายมหายาน) คติไตรภูมิ (สวรรค์-นรก ตามความเชื่อของพุทธศาสนา) ซึ่งกล่าวถึง เทวดา อสูรกาย เปรต ฯลฯ โดยเทวดาที่ชาวพุทธน่าจะรู้จักกันดีที่สุด คือ พระอินทร์